در تحولی اخیر و مهم، وزارت امنیت دولتی چین (MSS) از انهدام یک شبکه گسترده جاسوسی تایوانی که در سرزمین اصلی فعالیت می کرد، خبر داد. این وزارتخانه می‌گوید که بیش از 1000 مورد جاسوسی را که ادعا می‌شود به تایوان مرتبط است، با فعالیت‌هایی از افشای اسرار دولتی تا مشارکت در فعالیت‌های جدایی‌طلبانه با هدف تضعیف امنیت ملی چین، کشف کرده است. این افشاگری بر تنش‌های فزاینده بین چین و تایوان تأکید می‌کند، زیرا پکن همچنان این جزیره را به عنوان یک استان جدا شده می‌بیند که در صورت لزوم با زور باید با سرزمین اصلی متحد شود.
بر اساس بیانیه ای که MSS در حساب رسمی وی چت خود منتشر کرد، موارد کشف شده شامل جاسوسی گسترده ای بود که توسط عوامل تایوانی سازماندهی شده بود. این اقدامات ظاهراً با هدف به دست آوردن اطلاعات حساس مربوط به دفاع ملی، اقتصاد و استراتژی سیاسی چین انجام شده است. این وزارتخانه جزئیات خاصی در مورد ماهیت اطلاعات هک شده یا روش های استفاده شده توسط جاسوسان ارائه نکرد، اما بر جدی بودن تهدیدی که این عملیات برای امنیت ملی چین ایجاد می کند تأکید کرد.
یکی از پرونده های پرمخاطب که توسط MSS استناد شده است مربوط به یانگ ژیوان، یک تبعه تایوانی بود که در اوت 2022 در ونژو، استان ژجیانگ دستگیر شد. یانگ که توسط مقامات چینی به عنوان رهبر “استقلال تایوان” توصیف می شود، متهم به دست داشتن در فعالیت های جدایی طلبانه است که امنیت ملی چین را تهدید می کند. این وزارتخانه گفت که دستگیری وی ضربه مهمی به نیروهای طرفدار استقلال تایوان وارد کرد و به عنوان یک عامل بازدارنده برای سایرین که اقدامات مشابه را در نظر داشتند، عمل کرد.
مورد یانگ توسط مقامات چینی به عنوان نماد تعهد آنها برای سرکوب هرگونه تلاش برای استقلال تایوان برجسته شده است. یانگ پس از دستگیری در آوریل 2023 به دادسرا تحویل داده شد و در حال حاضر در انتظار محاکمه در دادگاه چین است. MSS از پیگرد قانونی یانگ به عنوان گامی مهم در کمپین گسترده تر خود برای از بین بردن نفوذ جنبش های جدایی طلب در سرزمین اصلی استقبال کرد.
موضع چین در قبال جدایی طلبی تایوان
بیانیه MSS نشان‌دهنده تشدید موضع چین در برابر آنچه جدایی‌طلبی تایوانی می‌داند، است. بیانیه این وزارتخانه هشداری صریح داد که هر گونه تلاش برای ترویج یا ارتقای استقلال تایوان با عواقب ناگواری مواجه خواهد شد. این وزارتخانه گفت: «ما قاطعانه با جدایی‌طلبی و جاسوسی تایوان مبارزه خواهیم کرد» و افزود که تمام اقدامات لازم را برای «از بین بردن هرگونه تلاش برای استقلال تایوان» انجام خواهد داد.
موضع دولت چین در مورد تایوان برای دهه ها ثابت مانده است: این جزیره را بخشی جدایی ناپذیر از قلمرو خود می داند، استانی که باید دوباره با سرزمین اصلی متحد شود. در حالی که تایوان از سال 1949 پس از جنگ داخلی چین، خودگردان بوده است، پکن هرگز از استفاده از زور برای دستیابی به اتحاد مجدد خودداری نکرده است. در سال های اخیر، چین فشار نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی بر تایوان را افزایش داده است، به ویژه تحت رهبری حزب دموکراتیک مترقی (DPP) که از سال 2016 در قدرت است.
به نظر می رسد آخرین افشاگری های MSS بخشی از یک کمپین گسترده تر برای بی اعتبار کردن و تضعیف DPP و حامیان آن در تایوان و خارج از کشور باشد. بیانیه این وزارتخانه به طور خاص حزب دموکراتیک خلق را هدف قرار داد و هشدار داد کسانی که با این حزب همکاری می کنند “زیر چرخ های تاریخ له خواهند شد”. این لفاظی بر عزم چین برای جلوگیری از هر شکلی از استقلال تایوان تأکید می‌کند که آن را تهدیدی مستقیم برای حاکمیت و تمامیت ارضی خود می‌داند.
در پاسخ به بیانیه MSS، شورای امور سرزمین اصلی تایوان، نهادی که مسئول مدیریت روابط بین تنگه‌ای است، بیانیه‌ای صادر کرد و از اقدامات دولت چین انتقاد کرد. این شورا، پکن را به استفاده از “قوانین مبهم و نامشخص” برای توجیه بازداشت شهروندان تایوانی که با ایدئولوژی سیاسی حزب کمونیست چین مطابقت ندارند، متهم کرد. این شورا همچنین ابراز نگرانی کرد که دستگیری ها با ایجاد فضای ترس و بی اعتمادی مانع از تعاملات سالم بین تایوان و سرزمین اصلی می شود.
شورای امور سرزمین اصلی چین بار دیگر به شهروندان تایوانی توصیه کرده است که با توجه به خطرات احتمالی بازداشت خودسرانه به اتهام جاسوسی یا جدایی طلبی، هنگام سفر به سرزمین اصلی چین احتیاط کنند. بیانیه شورا منعکس کننده نگرانی فزاینده تایوان در مورد ایمنی شهروندانش در سرزمین اصلی چین است، به ویژه با توجه به افزایش تعداد دستگیری های مرتبط با جاسوسی.
تنش های کنونی بین چین و تایوان عمیقاً در تاریخ پیچیده هر دو طرف ریشه دارد. پس از پایان جنگ داخلی چین در سال 1949، دولت شکست خورده ناسیونالیست به تایوان عقب نشینی کرد و یک دولت جداگانه در جزیره ایجاد کرد. از آن زمان، تایوان به یک دموکراسی پر جنب و جوش با نظام سیاسی، اقتصاد و هویت خود متمایز از سرزمین اصلی چین تبدیل شده است.
با این حال، پکن هرگز وضعیت جداگانه تایوان را نپذیرفته و اصرار دارد که این جزیره بخشی از “چین واحد” است. این سیاست “چین واحد” سنگ بنای سیاست خارجی چین بوده است و پکن از نفوذ اقتصادی و سیاسی فزاینده خود برای تحت فشار قرار دادن سایر کشورها و سازمان های بین المللی برای شناسایی این موضع استفاده کرده است. تعداد کمی از کشورها روابط دیپلماتیک رسمی با تایوان دارند، زیرا چین از کشورها می خواهد که بین روابط دیپلماتیک با پکن یا تایپه یکی را انتخاب کنند.
ظهور حزب دموکراتیک ترقی خواه (DPP) در تایوان روابط بین دو طرف را بیشتر تیره کرد. DPP، بر خلاف کومینتانگ (KMT) دوستدار چین، از به رسمیت شناختن اصل “چین واحد” خودداری می کند. این منجر به تشدید تنش‌ها بین تایپه و پکن شد، به‌ویژه در دوران دولت تسای اینگ ون و جانشین او لای چینگ‌ته، هر دوی اعضای حزب کمونیست چین که از سوی حزب کمونیست چین با سوء ظن تلقی می‌شدند.
مورد یانگ ژیوان یک مورد مجزا نیست. چندین شهروند دیگر تایوانی در سال های اخیر به اتهام جاسوسی یا براندازی در سرزمین اصلی چین بازداشت شده اند. به عنوان مثال، محقق چنگ یو چین، که قبلاً دستیار رئیس جمهور سابق تایوان تسای اینگ ون بود، در سال 2022 به اتهام جاسوسی به هفت سال زندان محکوم شد. پرونده چن توجه قابل توجهی را در تایوان به خود جلب کرد و به عنوان بخشی از تلاش های گسترده تر چین برای سرکوب افراد مرتبط با DPP تلقی شد.
یکی دیگر از پرونده های پرمخاطب، پرونده فعال تایوانی لی مینگچه بود که به دلیل براندازی دولت به پنج سال زندان در سرزمین اصلی چین محکوم شد. لی، یک فعال حقوق بشر، در سال 2017 در جریان یک سفر به چین بازداشت و متهم به استفاده از رسانه های اجتماعی برای انتشار اطلاعاتی شد که دولت چین را تضعیف می کند. زندانی شدن او محکومیت بین المللی را برانگیخت و خطرات شهروندان تایوانی را که در فعالیت های سیاسی شرکت می کنند که پکن آن را غیرقابل قبول می داند، برجسته کرد.
لی منگ چو، تاجر تایوانی نیز پس از دستگیری در شنژن در سال 2019 به دلیل عکاسی از افسران پلیس مسلح، با اتهامات مشابهی روبرو شد. او به جاسوسی متهم شد و متعاقباً به زندان افتاد که روابط بین تنگه را بیشتر متشنج کرد. این موارد، همراه با مورد یانگ ژیوان، نشان دهنده خطرات فزاینده ای است که شهروندان تایوانی در سرزمین اصلی چین با آن روبرو هستند، به ویژه آنهایی که اعتقاد بر این است که طرفدار استقلال یا احساسات ضد چینی هستند.
چین سرکوب علیه “جدایی طلبان سرسخت” را تشدید کرده است.
چین اخیراً در تشدید کمپین خود علیه جدایی‌طلبی تایوانی، دستورالعمل‌هایی را برای مجازات جنایی آنچه «جدایی‌طلبان تندرو تایوان» می‌خواند، صادر کرد. این دستورالعمل‌ها مجازات‌های شدیدی از جمله مجازات اعدام را برای کسانی که اقدام به جدایی می‌کنند یا تحریک می‌کنند، در نظر گرفته است. مقامات چینی همچنین فهرستی از 10 نفر را منتشر کرده اند که آنها را “جدایی طلبان غیور” می دانند، از جمله شخصیت های برجسته ای مانند شیائو بیهیم، معاون رئیس جمهور تایوان و سوچی، رئیس سابق DPP.
انتشار این فهرست و دستورالعمل های همراه آن بخشی از یک استراتژی گسترده تر چین برای جلوگیری از هرگونه حرکت به سمت استقلال تایوان است. پکن با هدف قرار دادن شخصیت‌های بلندپایه و تهدید به مجازات‌های سخت، به دنبال ارسال سیگنال روشنی به دولت و حامیان تایوان است مبنی بر اینکه هرگونه تلاش برای جدایی از چین با تمام قوت قانون پاسخ داده خواهد شد.
اعلامیه MSS برای انهدام شبکه جاسوسی تایوان در زمان تشدید تنش ها در تنگه تایوان منتشر شد. موضع تهاجمی فزاینده چین در قبال تایوان، از جمله تمرین‌های نظامی این کشور در نزدیکی جزیره و تلاش‌های دیپلماتیک برای منزوی کردن تایپه در صحنه بین‌المللی، نگرانی‌هایی را در مورد احتمال وقوع درگیری در منطقه افزایش داده است. کشف چنین شبکه جاسوسی در مقیاس بزرگ می تواند روابط را بیشتر متشنج کند و منجر به افزایش تدابیر نظامی و امنیتی در هر دو طرف شود.
تایوان، به نوبه خود، در حال تقویت دفاعی خود است و به دنبال تقویت اتحادهای بین المللی خود، به ویژه با ایالات متحده، حامی دیرینه امنیت جزیره است. ایالات متحده به فروش تسلیحات به تایوان ادامه می دهد و اخیراً حضور نظامی خود را در اقیانوس هند و اقیانوس آرام به عنوان وزنه تعادلی در برابر نفوذ فزاینده چین افزایش داده است. با این حال، وضعیت شکننده است و خطر اشتباه محاسباتی یا تشدید ناخواسته تهدیدی جدی برای ثبات منطقه است.
افشای یک شبکه جاسوسی تایوانی توسط وزارت امنیت دولتی چین، نشانگر تحولی مهم در تنش‌های جاری بین چین و تایوان است. هشدارهای سختگیرانه MSS علیه جدایی طلبی و تعهد آن به خنثی کردن هرگونه تلاش برای استقلال تایوان نشان دهنده موضع سازش ناپذیر پکن در مورد این موضوع است. با ادامه بدتر شدن روابط بین تنگه‌ای، احتمال رویارویی‌های بیشتر – اعم از دیپلماتیک و نظامی – همچنان بالاست. این وضعیت نیازمند مدیریت دقیق همه طرف های درگیر برای جلوگیری از تشدید بیشتر است که می تواند پیامدهای جدی برای امنیت منطقه ای و جهانی داشته باشد.